Makedonya Tarihi
Makedonya, Orta Çağ’ın sonundan itibaren Balkanlar’ın geri kalanında olduğu gibi, Osmanlı İmparatorluğu’nun egemenliği altındaydı. Ancak 19. yüzyılda yükselen milliyetçilik nedeniyle, Osmanlı İmparatorluğu bölgenin kontrolünü elinde tutamadı ve diğer Balkan ülkeleri gibi Makedonya’ da bu dönemde bağımsızlığını ilan etti. Makedonya’nın bağımsızlığını almasından günümüze kadar geçen dönemi ise aşağıda kronolojik olarak sıraladık.
1912-1913: Birinci Balkan Savaşı: Yunanistan, Bulgaristan ve Sırbistan, Makedonya’yı Osmanlı İmparatorluğu’ndan kurtarmak için birleşti.
1913 : Üç devlet arasında Makedonya toprakları üzerinde çatışmalar çıktı. Yunanistan ve Sırbistan büyük miktarda toprak alırken, Bulgaristan ülkenin sadece küçük bir bölümünü elde etti.
1944 : İkinci Dünya Savaşı sırasında Yugoslavya parçalandı. Ancak, Tito yönetimindeki Yugoslav hükümeti Makedonya’yı Yugoslav bloğuna dahil etmeye karar verdi.
1946 : Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’nin ilanı sırasında Makedonya, Yugoslavya devletinin altı cumhuriyetinden biri oldu. Makedonya, başından beri Arnavut, Türk, Yunan, Sırp ve Bulgar azınlıklara karşı son derece baskıcı sosyal politikalara sahipti.
50’ler: Makedonya’ da Türklerin anavatanlarına gönderilmesi için 1953 Serbest Göç Anlaşması imzalanarak Türk göçleri başlatıldı.
60’ların sonu : Türklerin göç ettirilmesinden sonra Makedonya’nın çeşitli milletleri arasında, özellikle de çok fazla özerklik kazanmış olan Arnavutlara karşı gerginlik artmaya başladı.
1980 : Josip Tito’nun ölümünden sonra Makedonya, diğer cumhuriyetlerin örneklerini takip ederek, ağırlıklı olarak Sırp olan federal hükümete karşı gösteriler yaptı.
80’lerin Sonu : Yeni ayrımcı yasalara tepki olarak Arnavutlar hükümete karşı gösteri yapmaya başladılar. Komünist hükümet daha sonra anayasayı yeniden tasarladı ve Cumhuriyeti Makedon Devleti olarak ilan etti ve devletin birkaç azınlığını anayasaya dahil etmedi.
Haziran 1991 : Hırvatistan ve Slovenya Yugoslavya’dan bağımsızlıklarını ilan ettiler ve uluslararası toplum tarafından tam olarak tanındılar.
8 Eylül 1991: Makedonya, ulusal bir bağımsızlık referandumu düzenledi ve nüfusun %95’i bağımsız bir Makedonya devleti için oy kullandı.
Ekim 1991: Makedonya, Yugoslavya’dan bağımsızlığını ilan etti ve Makedonya Cumhuriyeti oldu. Ancak, Eski Yugoslav Makedonya Cumhuriyeti (FYRoM) olarak tanınmaktadır.
1993 : Birleşmiş Milletler’e katılım.
1995: Avrupa Konseyine Bağlılık
2001 : Avrupa Birliği ile İstikrar ve Ortaklık Anlaşmasının imzalanması.
2004 : Makedonya Cumhuriyeti Avrupa Birliği’ne aday oldu. İstikrar ve Ortaklık Anlaşması yürürlüğe girdi.
2005 : Avrupa Konseyi, Makedonya Cumhuriyeti’ne resmi aday ülke statüsü veriyor, ancak Yunanistan ile ülkenin adı (bu aynı zamanda Yunanistan’da bir bölgeyi ifade eden) konusunda bir anlaşmazlık nedeniyle katılım müzakerelerini başlatmadı.
2020: Avrupa işlerinden sorumlu bakanlar, Kuzey Makedonya Cumhuriyeti ile katılım müzakerelerinin başlatılması konusunda siyasi anlaşma sağladılar.
2020 Kuzey Makedonya NATO’nun 30. üyesi oldu.
Makedonya Hakkında Kısa Bilgi:
Yüzölçümü : 25.713 km2
Nüfus : 2,07 milyon nüfuslu (2014 sayımı)
Başkent : Üsküp
Resmi dil : Makedonca, İkinci resmi dil: Arnavutça
Rejim : Parlamenter demokrasi
Devlet Başkanı: Stevo Pendarovski, 12 Mayıs 2019’dan beri Cumhurbaşkanı
Hükümet Başkanı : Dimitar Kovacevski 16 Ocak 2022’de Başbakan seçildi. Zoran Zaev istifa etmesinden sonra Başbakan oldu.
Resmi para birimi : Makedon Denarı (MKD)
Uluslararası telefon kodu : + 389
Ulusal tatil : 2 Ağustos
Makedonya‘nın neredeyse %70’ i dağlıktır. Yugoslavya’nın en yüksek zirvesi olan Büyük Korab dağı da Makedonya sınırlarındadır. Ünlü Şar dağları ve Baba Dağı (Perister) Makedonya’dadır.
Önemli Not: Türkiye Cumhuriyetimizin kurucusu Büyük Önder Mustafa Kemal ATATÜRK‘ ün babası Ali Rıza Efendi’nin köyü KOCACIK köyü Makedonya’ nın Debar şehrindedir. Büyük Önder Mustafa Kemal ATATÜRK askeri liseyi Manastır Askeri İdadisinde okumuştur.