Meskeniyet İddiası (Haline Münasip Ev)

Meskeniyet iddiası, icra takibine başlayan alacaklının haciz aşamasında borçlunun maliki olduğu taşınmazları haczi işlemlerinde karşımıza çıkan bir kavramdır. Meskeniyet iddiası ile borçlunun haline müsaip evinin korunması amaçlanmıştır. Yani İcra ve İflas Kanunumuzda meskeniyet iddiası ile tarif edilen borçlunun hacizden muaf tutulan taşınmazıdır. İcra ve İflas Kanunumuzun 82/12′ inci maddesine göre borçlunun haline münasip evi haczedilemez. Eğer alacaklı borçlunun haline münasip evini haczeder ise borçlu şikayet yoluna başvurarak evinin haczedilemeyeceğini ileri sürebilir. Meskeniyet iddiasında borçlunun aile üyeleri de bulunabilir.

Haline Münasip Ev Nedir?

İcra ve iflas kanununda haczedilmez denilen “haline münasip ev” borçlunun ve ailesinin mesken olarak kullandığı konutu olarak tanımlanabilir. İcra ve İflas Kanununda bahsi geçen “hâline münasip ev” ne olduğu borçlunun aylık geliri, sosyal statüsü, aile fertlerinin sayısı bilgileri ile küçük veya büyük bir eve ihtiyacı olup olmadığı gibi veriler dikkate alınıp incelenerek tespit edilmelidir.

Meskeniyet İddiası için şikayet süresi 7 gündür. Bu süre hak düşürücü süredir. 7 günlük şikayet süresi tebliğ tarihi veya ıttıla tarihinden başlar. 7 günlük şikayet süresinin kaçırılmasından sonra borçlu şikayet hakkını kaybeder.

Meskeniyet İddiası Şikayetinin İncelenmesi

Meskeniyet iddiası şikayeti mahkemeye yapılmaktadır. Meskeniyet iddiası şikayeti icra müdürlüklerine yapılması bir hüküm doğurmayacaktır. Mahkeme vasıtası ile yapılacak şikayet ile, mahkemece yaptırılacak bilirkişi incelemesinde alacaklı tarafında haczedilen meskenin değeri ve borçlunun benzer şartlar altında yaşabileceği tarzdaki konutların değeri tespit edilecektir. Meskeniyet iddiasında bulunan taşınmazın değeri makul bir kıymette yani emsal konutların değerine yakın olduğu takdirde meskeniyet iddiası şikâyetinin kabulüne karar verilmelidir. Haczedilen konutun değeri ortalama ikamet edilebilir bir konut fiyatından oldukça yüksek olduğu tespit edilirse evin satışı icra kanalı ile gerçekleştirilebilecektir; ancak bu ihtimalde bile borçlunun konut ihtiyacını karşılayabilecek miktardaki bedel borçluya bırakılmak zorundadır. Yani kısaca cebren satış sonrasında borçlunun kendine konut satın alabilecek kadar bir tutarın kendisine kalması gerekmektedir.
Ayrıca Meskeniyet iddiası ile ilgili şikayet mahkemesince incelenirken şu hususların da belgelenmesi gerekmektedir. Konut üzerinde ipotek bulunmamalıdır. Borçlu sadece bir taşınmazı için meskeniyet iddiasında bulunabilir. Yani borçlunun birden fazla konutu bulunuyorsa tamamı için şikayette bulunamaz. Borçlunun sadece bir konutu var ise ve bu konutunu kiraya vererek kendisi de kira ödüyorsa meskeniyet şikayetinde bulunabilir.

Meskeniyet İddiasında Emsal Yargıtay Kararları